ÇELİK YAPILAR.çelik yapılar yönetmeliği

Bölüm 6 STABİLİTE TASARIMI

Sosyal Medyada Paylaş

Yapı Sistemleri Stabilite Tasarımı

Bu bölümde yapı sistemlerinin stabilite tasarımının temel ilkeleri ve tasarımda uygulanan başlıca analiz yöntemlerinin esasları açıklanmaktadır.

6.1 GENEL ESASLAR

Yapı sistemlerinin stabilite tasarımı, eleman bazındaki ve sistem genelindeki geometri değişimlerinin denge denklemlerine etkisini göz önüne alan ikinci mertebe teorisi’ne göre analiz yapılmasını ve hesaplanan iç kuvvet büyüklüklerinin elemanların mevcut dayanımları ile karşılaştırılmasını öngörmektedir.

Yapı sistemlerinin stabilitesini etkileyen başlıca faktörler aşağıda sıralanmıştır.

(a)    Elemanların eğilme, kayma ve eksenel şekil değiştirmeleri ile birlikte yapı sisteminin yer değiştirmesinde etkili olan diğer tüm şekil değiştirmeler (kiriş – kolon birleşimi panel bölgesi şekil değiştirmeleri, vb.).

(b)    Eleman şekil değiştirmesine ait (P – δ ) ve sistem yer değiştirmesine ait (P – Δ) ikinci mertebe etkileri.

(c)    Geometrik ön kusurlar (ilkel kusurlar).

(d)    Doğrusal olmayan şekil değiştirmeler ile dayanım ve rijitliklerdeki belirsizlikler.

İkinci mertebe teorisi doğrusal olmadığından süperpozisyon prensibi geçerli değildir. Bu nedenle işletme (servis) yüklerinin ilgili yük birleşimleri için kendilerine ait yük katsayıları ile çarpımından oluşan toplam yükler altında, sistem ikinci mertebe teorisine göre hesaplanır. Toplam yükler, Bölüm 5.3.1’de verilen YDKT yük birleşimlerinden edilen yüklemeden veya Bölüm 5.3.2’de verilen GKT yük birleşiminin 1.6 katma eşit bir yüklemeden elde edilecektir.

Yapısal stabiliteyi etkileyen yukarıdaki faktörleri göz önüne alan genel (doğrudan) analiz yöntemi ve burkulma boyu (etkin uzunluk) yöntemi ile stabilite tasarımının esasları aşağıdaki bölümlerde açıklanmaktadır. Ayrıca, ikinci mertebe etkilerin yaklaşık olarak hesaba katıldığı yaklaşık ikinci mertebe analizi de Bölüm 6.5’te açıklanmaktadır.

6.2 İKİNCİ MERTEBE TEORİSİNİN DAYANDIĞI ESASLAR

Bu bölümde, geometri değişimlerinin denge denklemlerine etkisini göz önüne alan ikinci mertebe teorisi’nin dayandığı esaslar ve bunların sistem analizinde nasıl göz önüne alınabileceği incelenecektir.

6.2.1 – Yapısal Analizin Esasları

İkinci mertebe teorisine göre yapısal analiz aşağıdaki koşulları sağlayacaktır.

(a) Analizde, sistemin yer değiştirmelerine katkıda bulunan, elemanların eğilme, kayma ve eksenel şekil değiştirmeleri ile birleşimlerin ve kiriş – kolon birleşimi panel bölgelerinin şekil değiştirmeleri göz önüne alınacaktır. Bu şekil değiştirmelerin doğrusal olmayan bileşenlerinin ikinci mertebe analizine etkilerini yaklaşık olarak göz önüne almak üzere, Bölüm 6.2.3’te açıklanacağı şekilde, eleman rijitlikleri uygun şekilde azaltılacaktır.

(b) Yöntem genel olarak elemanlardaki (P-δ) ve sistem genelindeki (P-Δ) ikinci mertebe etkilerini içermektedir. Ancak,

(1) düşey yüklerin düşey kolonlar ve perdeler tarafından taşınması

(2)göz önüne alınan burkulma doğrultusundaki moment aktaran çerçeve kolonlarının taşıdığı düşey yüklerin toplam düşey yüklerin 1/3’ünü aşmaması

(3) YDKT yük birleşimlerinden veya GKT yük birleşimlerinin 1.6 katma eşit bir yüklemeden dolayı ve azaltılmış rijitlikler kullanılarak hesaplanan ikinci mertebe yer değiştirmelerin birinci mertebe yer değiştirmelere oranı olan B2 katsayısının (bk. Bölüm 6.5.2.2) 1.7’ye eşit veya daha küçük olması

koşullarının birlikte sağlanması halinde P – δ etkileri terkedilebilir. Ancak, eksenel basınç ve eğilme etkisindeki tüm tekil elemanların değerlendirilmesinde daima P – δ etkileri hesaba katılacaktır.

(c) Analizde, sistem stabilitesini etkileyen tüm düşey yükler göz önüne alınacaktır.

(d) YDKT yönteminde, ikinci mertebe hesabı YDKT yük birleşimi için yapılacaktır. GKT yönteminde ise, ikinci mertebe hesabı GKT yük birleşiminin 1.6 katına eşit bir yükleme için yapılacak, ancak elde edilen sonuçlar 1.6 katsayısına bölünerek gerekli dayanım bulunacaktır.

6.2.2 – Geometrik Ön Kusurların Dikkate Alınması

Geometrik ön kusurların yapısal stabiliteye etkileri Bölüm 6.2.2.l’de açıklanacağı şekilde doğrudan doğruya modellenebildiği gibi, Bölüm 6.2.2.2’de açıklanacağı şekilde fıktif kuvvetler kullanarak da hesaba katılabilir.

Yapısal stabilite analizinde göz önüne alınan sistem ön kusurları, düğüm noktalarının konumundaki geometrik ön kusurlar olarak tanımlanmaktadır. Doğrusal elemanlarda uç noktalarını birleştiren doğrudan olan yerel sapmalar olarak tanımlanan eleman ön kusurları ise bu bölümün konusu dışında kalmaktadır.

6.2.2.1 Geometrik Ön Kusurların Doğrudan Doğruya Modellenmesi

Geometrik ön kusurların modellenmesinin genel yöntemi, bu sistem ön kusurlarının analizde doğrudan doğruya göz önüne alınmasıdır. Bunun için yapı sistemi, düğüm noktalarının yer değiştirmiş konumları esas alınarak analiz edilir. Düğüm noktalarının konumlarındaki sapmaların değerleri ve sistem üzerindeki dağılımı en elverişsiz etkileri oluşturacak şekilde seçilir.
Geometrik ön kusurların modellenmesinde, bunların sistemde dış yüklerden oluşan yer değiştirme durumu ve olası burkulma modu ile benzer olması öngörülmelidir. Ön kusurları temsil eden yer değiştirmelerin değerleri, eğer biliniyorsa yapı sisteminin gerçek ön kusurlarına eşit olarak alınmalı veya ilgili yönetmeliklerin öngördüğü yapım toleransları kullanılmalıdır.
Düşey yüklerin düşey çerçeve, kolon ve perdeler tarafından taşındığı sistemlerde, YDKT yük birleşiminden veya GKT yük birleşiminin 1.6 katma eşit bir yüklemeden dolayı ve azaltılmış rij itlikler kullanılarak hesaplanan ikinci mertebe yer değiştirmelerin birinci mertebe yer değiştirmelere oranı olan B2katsayısının (bk. Bölüm 6.5.2.2) 1.7’ye eşit veya daha küçük olması halinde, geometrik ön kusurların yatay yükleri içermeyen düşey yük birleşimlerinde hesaba katılması yeterlidir.

6.2.2.2 – Geometrik Ön Kusurlar İçin Fiktif Yüklerin Kullanılması

Düşey yüklerin düşey çerçeve, kolon ve perdeler tarafından taşındığı yapı sistemlerinde düğüm noktalarının konumundaki geometrik ön kusurların aşağıda tanımlandığı şekilde belirlenen yatay fıktif yükler ile göz önüne alınmasına izin verilebilir. Sistem ön kusurlarım temsil eden bu fıktif yükler şekil değiştirmemiş orijinal sistem üzerine etkitilecektir.
(a) Fiktif yükler her kat düzeyinde sisteme etkitilecektir. Bu yükler yapı sistemine etkiyen tüm düşey ve yatay yük birleşimlerine eklenecektir. Ancak, önceki bölümde belirtildiği gibi, YDKT yük birleşimlerinden veya GKT yük birleşimlerinin 1.6 katına eşit yüklemelerden dolayı ve azaltılmış rijitlikler kullanılarak hesaplanan ikinci mertebe yer değiştirmelerin birinci mertebe yer değiştirmelere oranı olan B2 katsayısının (bk. Bölüm 6.5.2.2) 1.7 değerine eşit veya daha küçük olması halinde, geometrik ön kusurların yatay yükleri içermeyen düşey yük birleşimlerinde hesaba katılması yeterlidir.
Yatay fiktif yükler Denk.(6.1) ile hesaplanacaktır.

N=  0.002αYi                                                                          (6.1)

Buradaki terimler aşağıda açıklanmıştır,
α = 1.0 (YDKT) veya α = 1.6 (GKT) değerindeki katsayılar.

N : (i) kat düzeyine etkitilecek yatay fiktif yük.
Yi   : YDKT veya GKT yük birleşimleri ile belirlenen, (i) katı döşemesine etkiyen toplam düşey yük.
(b) Her kat düzeyindeki düğüm noktalarına, bu noktalara etkiyen düşey yüklerle orantılı olarak dağıtılan fiktif yükler, yapısal stabilite açısından sistemde en elverişsiz etkileri oluşturacak doğrultu ve yönde uygulanacaktır.
(c) Denk.(6.1)’de yer alan 0.002 katsayısı, katlar arasında yapım toleransına bağlı olarak tanımlanan 1/500 oranındaki bir sistem ön kusuruna karşı gelmektedir. Bu sınır değeri aşmamak üzere, daha farklı oranda geometrik ön kusurların göz önüne alınması halinde bu katsayı uygun şekilde değiştirilecektir.
Not: Düşey yüklerin düşey çerçeve, kolon ve perdeler tarafından taşındığı yapı sistemleri için yukarıda tanımlanan fiktif yük kavramı, genel olarak tüm yapı sistemleri için benzer şekilde uygulanabilir.

6.2.3 – Azaltılmış Rijitliklerin Dikkate Alınması

Genel analiz yöntemi ile ikinci mertebe teorisine göre hesapta, doğrusal olmayan şekil değiştirmelerin stabilite analizine etkisini yaklaşık olarak göz önüne almak üzere, eleman rijitlikleri aşağıda açıklandığı şekilde azaltılacaktır.
(a) Tüm yapı elemanlarının eğilme, kayma ve eksenel rijitlikleri 0.80 katsayısı ile çarpılarak azaltılacaktır.
(b) Eğilme rijitliklerinin yapısal stabilite üzerinde etkili olduğu tüm elemanlarda, eksenel kuvvet düzeyine bağlı olarak, eğilme rijitlikleri ayrıca bir ib katsayısı ile çarpılacaktır. Kompozit elemanlar için bu katsayının uygulanmasında Bölüm 12.2.5’te verilen kurallar geçerlidir. Bu katsayı

  • (1)   αP/ Pns  ≤ 0.5 için

                        τb =1.0                                                                                          (6.2)

 

  • (2)  αPr / Pns  > 0.5 için

                        τb =4 (αP/ Pns) [1-( αP/ Pns )]                                                (6.3)

denklemleri ile hesaplanacaktır.

Buradaki terimler aşağıda açıklanmıştır.

α = 1.0 (YDKT)  veya   α = 1.6 (GKT) değerindeki katsayılar.

Pr: : YDKT veya GKT yük birleşimleri altında hesaplanan gerekli eksenel basınç kuvveti dayanımı.

Pns : Elemanın enkesit basınç kuvveti dayanımı (=Fy Aveya narin elemanlar için =Fy Ae ). Ae    için bknz.Bölüm8.5
(3) Düşey yüklerin düşey çerçeve, kolon ve perdeler tarafından taşındığı yapı sistemlerinde,    .    αP/Pns >0.5 olan elemanların eğilme rijitliklerinin τ < 1.0 katsayısı ile çarpılarak azaltılması yerine, tüm düşey ve yatay yük birleşimlerinde hesaba katılmak üzere 0,001 αYi ek fiktif yüklerinin uygulanması koşuluyla, τb  = 1.0 katsayısının kullanılmasına izin verilebilir.

6.3    GENEL ANALİZ YÖNTEMİ İLE TASARIM

6.3.1    – Yöntemin Uygulama Sınırları

Genel analiz yöntemi, sınırlama olmaksızın, tüm çelik yapı sistemlerinin stabilite tasarımına uygulanabilmektedir.

6.3.2    – Gerekli Dayanımın Hesabı

Bu yöntem ile gerekli dayanımın hesabı, esasları Bölüm 6.2.l’de açıklanan ikinci mertebe hesabı uygulanarak elde edilir. Sistem hesabında, geometrik ön kusurları temsil eden fıktif yükler Bölüm 6.2.2’de, doğrusal olmayan şekil değiştirmeleri temsil eden rijitlik azaltılması ise Bölüm 6.2.3’te belirtildiği şekilde hesaba katılacaktır.

6.3.3    – Stabilite Kontrolleri

Geometri değişimlerinin denge denklemlerine etkilerinin genel analiz yöntemi ile hesaba katıldığı yapı sistemlerinin eleman ve birleşimlerinin stabilite kontrollerinde, ayrıca bir önlem alınmaksızın, Bölüm 7 – 14’te verilen kurallar uygulanır. Elemanların burkulma boyu katsayıları, daha küçük bir değer kullanılması geçerli bir yaklaşımla kanıtlanmadığı sürece, K = 1.0 olarak alınacaktır.

Elemanların burkulma boylarını küçültmek amacıyla oluşturulan stabilite bağlantıları, destekledikleri tüm elemanlar için uygulandıkları noktaların hareketlerini önleyecek düzeyde, Bölüm 16’da verilen kurallara göre belirlenen yeterli dayanım ve rijitliğe sahip olmalıdır.

6.4    BURKULMA BOYU YÖNTEMİ İLE TASARIM

6.4.1    – Yöntemin Uygulama Sınırları

Bölüm 6.1’de verilen genel esaslar çerçevesinde ve aşağıdaki sınırlar içinde, burkulma boyu (etkin uzunluk) yöntemi, genel (doğrudan) analiz yönteminin yerine kullanılabilir.

(a)     Yöntem, düşey yüklerin düşey çerçeveler, kolonlar ve perdeler tarafından taşındığı yapı sistemlerine uygulanabilir.

(b)     Tüm katlarda, YDKT yük birleşimlerinden veya GKT yük birleşimlerinin 1.6 katma eşit yüklemelerden oluşan ikinci mertebe göreli kat ötelemelerinin birinci mertebe göreli kat ötelemelerine oranı olan B2 katsayısı (bk. Bölüm 6.5.2.2) 1.5 değerine eşit veya daha küçük olmalıdır.

6.4.2    – Gerekli Dayanımın Hesabı

Bu yöntem ile gerekli dayanımın hesabı, Bölüm 6.2.3’te belirtilen rijitlik azaltılması göz önüne alınmaksızın, esasları Bölüm 6.2.1’de açıklanan ikinci mertebe hesabı uygulanarak elde edilir. Sistem hesabında geometrik ön kusurların fıktif yüklerle temsil edilmesi halinde, bu yükler Bölüm 6.2.2.2’deki esaslara uygun olarak sadece düşey yükleri içeren yük birleşimlerinde hesaba katılacaktır.

6.4.3    – Stabilite Kontrolleri

Geometri değişimlerinin denge denklemlerine etkilerinin burkulma boyu yöntemi ile hesaba katıldığı yapı sistemlerinin eleman ve birleşimlerinin stabilite kontrolleri Bölüm 7-14’te verilen ilgili kurallara göre yapılır.

Basınç etkisindeki elemanların stabilite kontrollerinde burkulma boyu katsayısı, K, aşağıda açıklandığı şekilde belirlenir.

(a)     Çaprazlı çerçeve sistemler, perdeli sistemler ve yatay yüklerin taşınmasının kolonların eğilme rijitliklerinden bağımsız olduğu benzeri sistemlerde burkulma boyu katsayısı, daha küçük bir değer kullanılması geçerli bir yaklaşımla kanıtlanmadığı sürece, K= 1.0 olarak alınır. Stabilite bağlantıları Bölüm 16da verilen kurallara göre belirlenen yeterli dayanım ve rij itliğe sahip olacaktır.

(b)    Kolonların eğilme rijitliklerinin sistemin yatay yük taşıma kapasitesine ve yanal stabilitesine katkı sağladığı moment aktaran çerçeveler ve benzeri sistemlerde burkulma boyu katsayısı, K, aşağıdaki denklemlerden veya nomogramlardan yararlanarak hesaplanabilir.

Bu denklem ve nomogramlardaki GA ve GB büyüklükleri, sırasıyla söz konusu kolonun üst ve alt uçlarında birleşen kolonların ve kirişlerin eğilme rijitlikleri toplamlarının oranına bağlı olarak Denk. (6.4) ile hesaplanırlar.

Buradaki terimler aşağıda açıklanmıştır.

 

Stabilite kontrolleri Denklem 6.4

Eclc  : Kolon enkesiti eğilme rijitliği.

Lc     : Kolon boyu.

Eg lg : Kiriş enkesiti eğilme rij itliği.

Lg      : Kiriş boyu.

(1)     Yanal yerdeğiştirmesi önlenmiş (düğüm noktaları sabit) moment aktaran çerçeveler ve benzeri sistemlerde burkulma boyu katsayısı, K, kolonun üst ve alt uçlarında Denk. (6.4) ile belirlenen GA ve GB  büyüklüklerine bağlı olarak, Denk. (6.5) ile veya Şekil 6.1’de verilen nomogramdan yararlanarak hesaplanabilir,

Denklem 6.5

 


Şekil 6.1 – Yanal yerdeğiştirmesi önlenmiş sistemlerde burkulma boyu katsayısı, K

(2)    Yanal yerdeğiştirmesi önlenmemiş (düğüm noktaları hareketli) moment aktaran çerçeveler ve benzeri sistemlerde burkulma boyu katsayısı, K, kolonun üst ve alt uçlarında Denk. (6.4) ile belirlenen GA ve GB büyüklüklerine bağlı olarak, Denk. (6.6) ile veya Şekil 6.2’de verilen nomogramdan yararlanarak hesaplanabilir.

Denklem 6.6


GA ve GB büyüklüklerinin hesabında, kolonların ve kirişlerin sınır koşullarına bağlı olarak,
aşağıda belirtilen düzenlemelerin yapılması uygun olmaktadır.

(a)    Temellere rijit olarak bağlanmayan kolonlarda, gerçek bir mafsallı bağlantı olmadığı sürece, pratik uygulamalar bakımından G = 10 olarak alınabilir. Kolonun temele bağlantısının rijit olması halinde, temel dönmesinin sıfıra eşit olduğu kanıtlanmadığı sürece, G = 1 olarak alınabilir.

(b)    Yanal yerdeğiştirmesi önlenmiş çerçevelerin kirişlerinde, kirişin Eg.lg /Lg eğilme rijitliği diğer ucunun ankastre olarak mesnetlenmesi halinde 2 katsayısı ile, diğer ucunun mafsallı olarak mesnetlenmesi halinde ise 1.5 katsayısı ile arttırılır.

(c)    Yanal yerdeğiştirmesi önlenmemiş çerçevelerin kirişlerinde, kirişin Eg.lg /Lg eğilme rijitliği diğer ucunun ankastre olarak mesnetlenmesi halinde 2/3 katsayısı ile, diğer ucunun mafsallı olarak mesnetlenmesi halinde ise 0.5 katsayısı ile azaltılır.


Şekil 6.2 Yanal yerdeğiştirmesi önlenmemiş sistemlerde burkulma boyu katsayısı, K

6.5      YAKLAŞIK İKİNCİ MERTEBE ANALİZİ

Bu bölümde, ikinci mertebe etkilerin doğrudan doğruya hesaba katılması yerine uygulanabilecek bir yaklaşımın uygulama sınırları ve formülasyonu verilecektir. Bu yaklaşım, birinci mertebe analiz yöntemi kullanılarak elde edilecek iç kuvvetlerin (P ve M) belirli katsayılarla arttırılması prensibine dayanmaktadır.

6.5.1   – Uygulama Sınırları

Bu yaklaşım düşey yüklerin düşey çerçeveler, kolonlar ve perdeler tarafından taşındığı yapı sistemleri için uygulanabilir.

6.5.2   – Hesap Esasları

Sistem elemanlarının ikinci mertebe etkilerini içeren gerekli eğilme momenti dayanımı, Mr, ve gerekli eksenel kuvvet dayanımı, Pr   ,sırasıyla Denk.(6.7) ve Denk.(6.8) ile hesaplanacaktır.

Mr=B1+Mnt + B2Mlt                                                                        (6.7)

Pr=Pnt+B2Plt                                                                              (6.8)

 

Buradaki terimler aşağıda tanımlanmıştır.

B1    : Yatay ötelenmesi önlenmiş sistemin elemanlarındaki (P-δ) etkilerini göz önüne alan bir arttırma katsayısıdır. Bu katsayı, eğilme ve basınç etkisindeki elemanlar için, elemanın her iki eğilme doğrultusunda Bölüm 6.5.2.1’de açıklandığı şekilde hesaplanır. Basınç etkisinde olmayan elemanlarda B1  katsayısı 1.0 olarak alınır.

B: Yatay ötelenmesi önlenmemiş sistem genelindeki (P-Δ) etkilerini göz önüne alan bir arttırma katsayısıdır. Bu katsayı, yapı sisteminin her katı için, her iki yatay yerdeğiştirme doğrultusunda Bölüm 6.5.2.2’de açıklandığı şekilde hesaplanır.

Mr : YDKT veya GKT yük birleşimleri altında hesaplanan ikinci mertebe etkileri içeren gerekli eğilme momenti dayanımı.

Pr : YDKT veya GKT yük birleşimleri altında hesaplanan ikinci mertebe etkileri içeren gerekli eksenel kuvvet dayanımı.

Mnt : Yatay ötelenmesi önlenmiş sistemde, YDKT veya GKT yük birleşimleri altında hesaplanan birinci mertebe eğilme momenti.

Pnt : Yatay ötelenmesi önlenmiş sistemde, YDKT veya GKT yük birleşimleri altında hesaplanan birinci mertebe eksenel kuvvet.

Mlt : Yapı sisteminin sadece yanal ötelenmesi sonucu, YDKT veya GKT yük birleşimleri altında ilgili elemanda oluşan birinci mertebe eğilme momenti.

Plt : Yapı sisteminin yatay yerdeğiştirmelerinden dolayı, YDKT veya GKT yük birleşimleri altında hesaplanan birinci mertebe eksenel kuvvet.

6.5.2.1     – P-δ Etkileri İçin B1 Arttırma Katsayısı

Eğilme momenti ve eksenel basınç kuvveti etkisindeki elemanlar için, elemanın her iki eğilme doğrultusunda uygulanacak B1 arttırma katsayısı Denk.(6.9) ile hesaplanacaktır.


B1 Arttırma Katsayısı Denklem 6.9

Buradaki terimler aşağıda açıklanmıştır.

α = 1.0 (YDKT)  veya   α = 1.6 (GKT)

Cm : Eşdeğer sabit moment yayılışına dönüştürme katsayısı. Bu katsayı yanal doğrultuda yerdeğiştirme yapmadığı varsayılan sistemlerin elemanlarında aşağıdaki şekilde hesaplanır.

(a)      Eğilme düzleminde mesnetler arasında yanal yüklerin etkimediği elemanlarda:

Cm =  0.6-0.4(M1 /M2)                                                          (6.10)

Burada Mve M2, elemanın uçlarında birinci mertebe analizi ile hesaplanan, sırasıyla küçük ve büyük eğilme momentlerini göstermektedir, M1/ M2  büyüklüğü çift eğrilikli eğilmede pozitif, tek eğrilikli eğilmede ise negatif olarak alınacaktır.

(b) Eğilme düzleminde mesnetler arasında yanal yüklerin etkidiği elemanlarda, güvenli yönde kalmak üzere, Cm=l .0 değeri kullanılabilir.

Pel     : Elemanın uç noktalarının yanal yer değiştirme yapmadığı varsayımı altında, eğilme düzlemindeki elastik burkulma yüküdür ve Denk.(6.11) ile hesaplanır.

Denklem 6.11

Buradaki terimler aşağıda açıklanmıştır.

El*: Genel analiz yöntemi ile tasarımda, Bölüm 6.2.3’e göre hesaplanan azaltılmış rijitlik. Burkulma boyu yöntemi ile tasarımda ise El* = El olarak alınacaktır.

E : Yapısal çelik elastisite modülü (200000 MPa).

I        : Eleman enkesitinin eğilme düzlemindeki atalet momenti.

L : Eleman boyu.

K1 : Elemanın uç noktalarının yanal yerdeğiştirme yapmadığı varsayımı altında, eğilme düzlemindeki burkulma boyu katsayısı. Daha küçük bir değer aldığı geçerli bir yaklaşımla kanıtlanmadığı sürece K1=1.O olarak alınacaktır.

Denk.(6.9)’daki Pr büyüklüğü için, birinci mertebe yaklaşımına ait               Pr = Pnt+Plt ifadesinin kullanılmasına izin verilebilir.

6.5.2.2     P – Δ Etkileri İçin B2 Arttırma Katsayısı

Sistemin her katında, her iki yanal yer değiştirme doğrultusunda uygulanacak B2 arttırma katsayısı Denk.(6.12) ile hesaplanacaktır.


B2 arttırma katsayısı Denk(6.12)

Buradaki terimler aşağıda açıklanmıştır.

α = 1.0 (YDKT) veya α = 1.6 (GKT)

Pkat : YDKT veya GKT yük birleşimleri için, söz konusu katın tüm düşey taşıyıcı elemanlarına (yatay yük taşıyıcı sistemin dışında olan elemanlar da dahil) etkiyen toplam düşey yük.

Pe,kat : Göz önüne alman yanal yerdeğiştirme doğrultusunda, söz konusu kata ait elastik burkulma yükü. Bu büyüklük burkulma analizi ile veya Denk.(6.13) ile hesaplanacaktır.

 


Pe,kat : Denk(6.13)

Buradaki terimler aşağıda açıklanmıştır.

 RM=1-0.15(Pmf/Pkat)                        (6.14)

RM : P-δ nın P-Δ üzerindeki etkisini göz önüne alan katsayı.

L    : Kat yüksekliği.

Pmf : Göz önüne alınan doğrultuda moment aktaran çerçeveler bulunması halinde, bu çerçevelerin kat kolonlarına etkiyen toplam düşey yük, (çaprazlı çerçevelerde sıfır alınacaktır).

ΔH : Göz önüne alman doğrultuda, seçilen yatay yükler altında, sistem rijitliği kullanılarak hesaplanan birinci mertebe göreli kat ötelemesi.

H : Göz önüne alman doğrultuda, ΔH göreli kat ötelemesini hesaplamak için kullanılan yatay yüklerden oluşan kat kesme kuvveti.

İlgili kurumlara Kesin Hesap Raporunu vermeden önce, Yönetmeliğin Yayımlandığı Resmî Gazete’ Ekleri‘ ile karşılaştırmanızda fayda vardır.

Bu Yönetmelik Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından hazırlanmış olup, Bu Maddeler  Yönetmeliğe kolay erişmek adına, hazırlanmış bir blogdur.
Lütfen kullanım koşullarını okuyunuz

kaynak : çşb.


Sosyal Medyada Paylaş

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir